About the consultation

Pāngia tēnei kia pānui ai i te reo Pākēhā

I te 30 o Poutūterangi ki te 26 o Haratua 2017, i kohia ngā kōrero whakahoki a te rāngai mātauranga e Te Mana Tohu Mātauranga o Aotearoa (NZQA) mō te tāpirihanga o ngā marau me ngā paerewa o Te Marautanga o Aotearoa, ki te paearu marau mō te Whakauru Whare Wānanga.

Nā runga i ngā putanga kōrero, kua panoni nei te rārangi marau matua o te Whakauru Whare Wānanga.

Kua tāpirihia ngā marau hou e ono:

  • Hauora (Health)
  • Ngā toi (Arts)
  • Ngā mahi a te rēhia (Performing Arts)
  • Ngā toi ataata (Visual Arts)
  • Ngā toi puoro (Music)
  • Tikanga ā iwi (Social Science).

Kua noho kāhui nei ngā marau whakataurite:

  • Technology/Hangarau
  • Mathematics/Pāngarau
  • Science/Pūtaiao.

Kua tāpirihia ētahi paerewa paetae kei te taumata 3 o Te Marautanga o Aotearoa ki ngā marau 17 kei te rārangi marau matua.

More information

Te rārangi marau kua whakaaetia

Ngā pātai me ngā whakautu mō ngā kura me ngā ākonga

Ngā whakamārama mō ngā kura auraki me ngā akomanga rūmaki

Ko ngā ākonga anake kei ngā kura rūmaki reo Māori, ngā akomanga rūmaki reo Māori, ngā akomanga kaupapa Māori ranei, e taea ai te tāpiri ā rātou whiwhinga ki te pae whiwhinga o Te Whakauru Whare Wānanga. Koia anake te hunga i te mea ko ā rātou akoranga, ko ā rātou hōtaka rānei e hāngai pū ana ki ngā tikanga me ngā mātāpono o Te Marautanga o Aotearoa.

Te paearu o te ako mā te rūmaki reo Māori, kaupapa Māori rānei:

  • e ako ana ngā ākonga mā te reo Māori (ie; kei te taumata 1 me te 2 rānei o te pūnaha ā-motu mō te mita o te reo Māori); ā,
  • e ako ana ngā ākonga i te mātauranga Māori; ā,
  • e ako ana ngā ākonga i ngā hōtaka reo Māori, hōtaka reo rua rānei; ā,
  • e ako ana ngā ākonga i ngā marau o Te Marautanga o Aotearoa mā te reo Māori, te reo rua rānei.

Me mōhio mai a NZQA ko wai ngā ākonga kei ngā kura auraki e ako ana mā te rūmaki reo Māori, e ako ana rānei i raro i te kaupapa Māori, ā, e whai ana i ngā marau nei:

  • Hauora
  • Ngā mahi a te rēhia
  • Ngā toi ataata
  • Ngā toi puoro

Me whakakī ngā kura i te pepa whakaae nei me te whakahoki ki NZQA hei te 01 o Hakihea i ia tau. Mā konei, ka taea e NZQA te āta tātari mēnā ka whai ēnei ākonga i te tohu Whakauru Whare Wānanga hei te Kohitātea ā tērā tau.

TMOA Attestation Form [XLSX, 13 KB]

Ehara i te mea me tuku ingoa mai o ngā ākonga kua whiwhi i te 14 whiwhinga mō ngā marau Ngā Toi me te Tikanga ā-iwi.

Te whakarāpopototanga kōrero

E 50 te tokomaha o ngā tāngata i whakahoki kōrero mai ki NZQA, ka mutu, 32 o ēnei tāngata nō ngā rōpū tāngata.

E tautoko ana te nuinga o te rāngai Whare Wānanga ki tēnei tono. Ko tētahi Whare Wānanga i tāutungia ko ngā paerewa hou o Te Marautanga o Aotearoa, he aromatawai-ā-roto kē, ā, he mea āwhina hoki ngā paerewa aromatawai-ā-waho mō te ākonga e whai ana i ngā hōtaka motuhake o te STEM. Ki tā tētahi Whare Wānanga anō taunaki, he tuku kōrero whakamārama a NZQA me Te Tāhuhu o te Mātauranga ki te rāngai Whare Wānanga e ai ki ngā marau hou. E whai ake nei ko ngā kōrero whakahoki.

Ehara i te mea i whakautua ngā pātai katoa e ngā tāngata katoa.

Ko ngā kōrero whakahoki mō te tāpirihanga o ngā marau hou e 6 ki te rārangi marau kua whakaaetia mō te Whakauru Whare Wānanga

I kaha whakaae, i whakaae mai rānei te nuinga o ngā tāngata ki te tāpirihanga o ngā marau hōu e ono o Te Marautanga o Aotearoa ki te rārangi marau kua whakaaetia.

Ki tā te nuinga o ngā tāngata, he tono tēnei e whakanui ana i te mana taurite o ngā marautanga e rua tatū atu ki ngā marau hou katoa. 

Ki ētahi atu, mā te tono nei ka whai mana hoki te mātauranga Māori hei ara whai tikanga kia uru atu ai ngā ākonga ki te Whare Wānanga; kia whai wāhi ai rātou ki ngā marau e ngākau nui ana; kia whai mana ai hoki te mātauranga rūmaki reo Māori me ōna marau katoa.

Te noho kāhui nei o ngā paerewa paetae Pūtaiao me te Science

I kaha whakaae, i whakaae mai rānei te nuinga o ngā tāngata ki te tāpirihanga o ngā paerewa paetae Pūtaiao ki te marau matua o te Science.

Tokowhā ngā tāngata kāore i tuku whakaaro mai, ā, tokoono ngā tāngata kāore i kaha whakaae, kāore rānei i whakaae.

Ki tā te hunga whakaae, he kāhui pai tēnei hei huarahi whai tikanga ki te taumata 3, ā, he whai wāhinga nui mō ā rātou ākonga ki te ako i te Whare Wānanga. Ko tā rātou, he tono e whakamana tika ana i te Pūtaiao, ka mutu, ka whai wāhi hoki te auahatanga o ngā kaiako me ā rātou hōtaka.

Ki tā te hunga kāore i whakaae, he tirohanga Māori kē tō te Pūtaiao, ā, e tika ana kia noho wehe rua ia ki te marau matua o te Science.

Te noho kāhui nei o ngā paerewa paetae Hangarau me te Technology

I kaha whakaae, i whakaae mai rānei te hauruatanga o ngā tāngata ki te tāpirihanga o ngā paerewa paetae Hangarau ki te marau matua o te Technology.

Tokowhitu ngā tāngata kāore i tuku whakaaro mai, ā, tokoono ngā tāngata kāore i kaha whakaae, kāore rānei i whakaae.

He ōrite ngā kōrero whakahoki nei ki ngā kōrero mō te Pūtaiao/Science.

Te noho kāhui nei o ngā paerewa paetae Pāngarau me te Mathematics

I kaha whakaae, i whakaae mai rānei te hauruatanga o ngā tāngata ki te tāpirihanga o ngā paerewa paetae Pāngarau ki te marau matua o te Mathematics.

Tokowhitu ngā tāngata kāore i tuku whakaaro mai, ā, tokorima ngā tāngata kāore i kaha whakaae, kāore rānei i whakaae.

He ōrite ngā kōrero whakahoki nei ki ngā kōrero mō te Pūtaiao/Science.

Te tāpirihanga o ngā paerewa paetae taumata 3 o Te Marautanga o Aotearoa ki ngā marau matua 17

I kaha whakaae, i whakaae mai rānei te nuinga o ngā tāngata ki te tāpirihanga o ngā paerewa paetae taumata 3 o Te Marautanga o Aotearoa ki ngā marau matua 17.

Tokotoru ngā tāngata kāore i tuku whakaaro mai, ā, tokowhā ngā tāngata kāore i kaha whakaae, kāore rānei i whakaae.

Ki tā te hunga kaha whakaae, he mea tautoko tēnei kia kaua te mātauranga Māori e mate noa, kia whai wāhi ai hoki ngā hapū me ngā whānau ki te kaha tautoko i ā rātou rangatahi me ō rātou kōwhiri i ngā ara tika hei whai i te mātauranga.

Ki tā tētahi i kaha whakaae mai, he mōtika kē mō te ākonga Māori te tāpirihanga o ēnei paerewa paetae ki ngā marau matua.

Ko tā te tokowhā kāore i whakaae mai, he tino tautoko kia tū mana motuhake ai ngā marau katoa o te ako mā te rūmaki reo Māori.

Get more information or give us feedback